Sevilen komedi dizisinde Nurgül Yeşilçay'ın performansı güldürmeyi başardı. 

26.Mart.1976 da İzmir’de doğmuş olmasına rağmen babası afyon yazdırmış. İlkokul ile ortaokul ve lise eğitimini İzmir’de tamamladı. Lise döneminde bir süre izcilik yaptı. 2001′de Eskişehir Anadolu Üniversitesi Tiyatro bölümünden mezun oldu.

Üniversite eğitimi sırasında rol aldığı İkinci Bahar dizisindeki Gülsüm rolü ile tanındı. 2002 yılında Çağan Irmak’ın yönetmenliğini yaptığı Asmalı Konak adlı TV dizisinde Bahar Karadağ rolüyle ününü artırdı. Aynı yıl Teoman’la beraber Mumya Firarda filminde oynadı. 2003 yılında Abdullah Oğuz’un yönettiği Asmalı Konak dizisinin devam filmi olan Asmalı Konak-Hayat’ta Özcan Deniz’le başrolü paylaştı. Yönetmenliğini Atıf Yılmaz’ın yaptığı Eğreti Gelin filmindeki Kostak Emine rolü ile 2005de 12. Adana Altın Koza Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü aldı. Aynı yıl Hande Ataizi ile Melekler Adası dizisinde rol aldı. Aynı dizide rol alan Cem Özer ile 26 Ekim 2004′te evlendi. Hamileliğinin son ayında Melekler Adası dizisinden ayrıldı. 22 Mayıs 2005′te oğlu Osman Nejat’ı dünyaya getirdi.

Nurgül Yeşilçay, 2002 – 2003 yılları arasında, senaristliğini Mahinur Ergun ve Meral Okay’ın yaptığı yönetmenliğini Çağan Irmak’ın yaptığı “Asmalı Konak” dizisinde Özcan Deniz, Selda Alkor, Menderes Samancılar gibi sanatçılarla birlikte oynadı. “Asmalı Konak” adlı dizideki “Bahar Karadağ” rolüyle ismini duyurdu.

2004′te Anlat İstanbul filminde Saliha karakterini canlandırdı. 2005-2006 sezonunda ATV’de yayımlanan Belalı Baldız dizisinde Berna Laçin ve Kenan Işık’la başrolü paylaştı. 2006 da Cem Özer’le “Sen Olmasaydın” adlı tiyatro oyununda rol aldı. 2006 yılı Eylül ayında Fatih Akın’ın senaryosunu yazdığı, yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği “Yaşamın Kıyısında” isimli filmde rol aldı. Bu filmde Ayten Öztürk adlı türk kızını büyük başarıyla canlandırdı, film 2007′de 60.Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye için yarışmaya hak kazandı ardından “En iyi Senaryo” ödülünü kazandığı açıklandı.

2007′de Ezo Gelin adlı tv dizisinde Ezo Gelin’i canlandırdı. Ortadoğu’nun en önemli film festivallerinden biri olarak kabul edilen 31.Uluslararası Kahire Film Festivali’nde başkanlığını ünlü İngiliz yönetmen Nicolas Roeg’in yaptığı ana jüride yer aldı.2007′da Barış Pirhasan’ın yönetmenliğini yaptığı Adem’in Trenleri filminde Hacer rolünde kusursuz bir performans sergiledi.Bu filmdeki oyunuyla 13.Sadri Alışık Oyuncu ödülleri’nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazandı.

Çağdaş Sinema Oyuncuları Derneği (ÇASOD) Geleneksel 15. Oyuncu Ödülleri En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü iki ayrı filmde, birbirinden çok farklı iki rolde birden etkili olmayı ve doğal kalmayı başarması nedeniyle Yaşamın Kıyısında (Ayten) ve Adem’in Trenleri’nin oyuncusu (Hacer) olarak kazandı. 5-20 Nisan 2008 de 27.si düzenlenen Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde Semin Kaplanoğlu’nun juri başkanlığını yaptığı ulusal yarışma jurisinde yer aldı.

Ocak 2010'da yayına başlayan "Aşk Ve Ceza" isimli dizide Murat Yıldırım ile başrolü paylaştı. 2011'de Show TV'de yayınlanan “Sensiz Olma”z adlı dizinin başrolünde yer aldı.